บทที่ 5
สื่อการสอนประเภทวัสดุ
ความหมายของสื่อการสอนประเภทวัสดุ
คำว่า "วัสดุ" ตรงกับภาษาอังกฤษว่า material วัสดุ หมายถึง สิ่งที่มีคุณสมบัติ แข็งแรง ควบแน่น เป็นสารหรือสสารซึ่งอาจเป็นสิ่งที่เกิดขึ้นตามธรรมชาติ หรือเป็นสิ่งที่มนุษย์สร้างสรรค์ขึ้น
ประเภทของสื่อวัสดุ
แบ่งได้เป็น 3 ประเภท ได้แก่
1. สื่อกราฟิก
กราฟิก (graphics) เป็นคำมาจากรากศัพท์ภาษากรีก 2 คำรวมกัน Graphikos หมายถึง การเขียนภาพทั้งที่เป็นภาพสีและขาว-ดำ กับ Graphien หมายถึง การใช้ลายเส้นและตัวอักษรเพื่อการสื่อความหมาย
2. สื่อ 3 มิติ
สื่อ 3 มิติ หมมายถึง สิ่งที่มีรูปทรงประกอบด้วยขนาดทั้ง 3 ทิศทางคือมีทั้งส่วนกว้าง ส่วนยาวและส่วนหนา เวลามองดูจะเห็นเป็นส่วนนูน ส่วนเว้า ส่วนกว้างและส่วนหนา เช่น หุ่นจำลอง ของจริง
ป้ายนิเทศ ตู้อันตรทัศน์
3. สื่อวัสดุอิเล็กทรอนิกส์
สื่ออิเล็กทรอนิกส์ หมายถึง สื่อที่เป็นรูปแบบการนำเสนนอบทเรียนจากเอกสาร ตำราให้อยู่ในรูปของสื่อการสอนทางคอมพิวเตอร์ ด้วยการนำเสนอสื่อประสมหรือมัลติมีเดีย เช่น เทปบันทึกเสียง
เทปวีดีทัศน์ แผ่นซีดีฯ
สื่อการสอนประเภทวัสดุ
....เป็นสื่อที่มีขนาดเล็ก สามารถเก็บบรรจุความรู้และประสบการณ์ได้เป็นอย่างดี
ประเภทของสื่อวัสดุ
....1. สื่อวัสดุกราฟิก สื่อการเรียนที่มีองค์ประกอบสำคัญ คือ กราฟิก ได้แก่ ภาพเขียน ทั้งที่เป็นภาพสี ภาพขาวดำ ตัวหนังสือ เส้น และสัญลักษณ์
....2. คุณค่าของวัสดุกราฟิก เป็นสื่อวัสดุ 2 มิติ ผู้เรียนสามารถรับรู้ได้ทางตา ราคาถูก ครูสามารถผลิตได้ด้วยตัวเอง สามารถบรรจุความรู้ไว้ในตัวเองและสื่อความหมายได้ทันที
....3. ประโยชน์ของวัสดุกราฟิก
-----ช่วยให้ผู้เรียนและผู้สอนเข้าใจเนื้อหาได้ตรงกัน
-----เรียนรู้ได้ดีกว่าการฟังอย่างเดียว
-----ประหยัดเวลา กระตุ้นความสนใจผู้เรียนได้ดีกว่า
....4. ลักษณะของวัสดุกราฟิกที่ดี
----ตรงกับเนื้อหาและวัตถุประสงค์ของบทเรียน มีรูปแบบง่ายต่อการรับรู้
----สื่อความหมายได้รวดเร็วและชัดเจน
....5. การออกแบบวัสดุกราฟิก
----เหมาะกับลักษณะของผู้เรียน
----ตรงตามเนื้อหาและวัตถุประสงค์ของบทเรียน
....6.ข้อดีและข้อจำกัดของวัสดุกราฟิก
*****ข้อดี****
-----แสดงเนื้อหานามธรรมที่ยากต่อการเข้าใจให้เข้าใจง่ายขึ้น
-----สามารถผลิตได้ง่าย ต้นทุนการผลิตต่ำ
-----สะดวกรวดเร็วในการใช้งาน
ข้อจำกัด
-----ใช้ได้กับกลุ่มเป้าหมายขนาดเล็กเท่านั้น
-----การออกแบบและการผลิตไม่ดี อาจทำให้ผู้เรียนเข้าใจยาก
....7. ประเภทวัสดุกราฟิก
-แผนภูมิ
-แผนสถิติ
-แผนภาพ
-ภาพพลิก
-ภาพชุด
-ภาพโฆษณา
-แผ่นโปร่งใส
สื่อวัสดุ 3 มิติ
..วัสดุ 3 มิติ หมายถึง สื่อที่ผลิตจากวัสดุที่มีความกว้าง ความยาว ความหนาหรือลึก ผู้เรียนสามารถรับรู้ได้หลายมุมมอง และการรับสัมผัสต่างๆ สามารถรับรู้ได้ตามความเป็นจริง
ประเภทของสื่อวัสดุ 3 มิติ
1.หุ่นจำลอง
ควรมีเทคนิคในการเลือกให้ตรงกับจุดมุ่งหมายของเนื้อหา
2.ของจริง
ควรมีลักษณะตรงกับวัตถุประสงค์ เนื้อหา และธรรมชาติของผู้เรียน
3.ป้ายนิเทศ ชื่อเรื่องต้องมีลักษณะเป็นข้อความสั้นๆ ข้อความเนื้อหา คำเชิญชวน คำแนะนำน่าสนใจ
4.ตู้อันตรทัศน์ สื่อ 3 มิติเลียนแบบธรรมชาติ กระตุ้นความสนใจ วัสดุประกอบฉากสอดคล้องเป็นเรื่องเดียวกัน
สื่อวัสดุอิเล็กทรอนิกส์
..หมายถึง วัสดุที่ใช้กับเครื่องอิเล็กทรอนิกส์ เช่น เทป บันทึกเสียง เทปวีดีทัศน์ แผ่นซีดี
ประเภทของสื่อวัสดุอิเล็กทรอนิกส์
1.เทปบันทึกเสียง เป็นวัสดุที่ใช้บันทึกเสียงในรูปแบบของคลื่นแม่เหล็กไฟฟ้า สามารถลบและบันทึกได้อีก
2.เทปวีดีทัศน์ บันทึกเสียงและภาพได้พร้อมกัน สามารถลบและบันทึกใหม่ได้
3.แผ่นซีดี ใช้บันทึกภาพ เสียง ด้วยระบบดิจิตอลที่สลับซับซ้อน
4.แผ่นวีซีดี บันทึกข้อมูล อ่านข้อมูลด้วยแสงเลเซอร์ สามารถบันทึกข้อมูลที่เป้นภาพยนต์พร้อมเสียงสเตอริโอได้ถึง 1.44 ล้านบิตต่อวินาที
5.แผ่นดีวีดี มีความคมชัดเทียบเท่าหรือดีกว่าแผ่นเลเซอร์วีดีโอดิสก์
6.แผ่นเอสวีซีดี มีความคมชัดภาพ 576*480 จุดและเสียงสเตอริโอ
7. แผ่นเอ็กซ์วีซีดี เป็นการผสมคุณลักษณะระหว่างวีซีดีรุ่น 2.0และดีวีดี โดยที่แผ่นเอ็กซ์วีซีดีจะมีอัตราการเสนอภาพ 3.5 ล้านบิตต่อวินาที เร็วกว่าวีซีดีธรรมดา แต่ไม่สามารถใช้เสียงหลายช่องทางหรือมีข้อความบรรยายได้
8.แผ่นเอ็กซ์เอสวีซีดี มีอัตราการเสนอภาพเร็วถึง 9.8 ล้านบิตต่อวินาที มีความคมชัดมากกว่าด้วย สามารถใช้เสียงหลายช่องทางและมีข้อความบรรยายได้
....เป็นสื่อที่มีขนาดเล็ก สามารถเก็บบรรจุความรู้และประสบการณ์ได้เป็นอย่างดี
ประเภทของสื่อวัสดุ
....1. สื่อวัสดุกราฟิก สื่อการเรียนที่มีองค์ประกอบสำคัญ คือ กราฟิก ได้แก่ ภาพเขียน ทั้งที่เป็นภาพสี ภาพขาวดำ ตัวหนังสือ เส้น และสัญลักษณ์
....2. คุณค่าของวัสดุกราฟิก เป็นสื่อวัสดุ 2 มิติ ผู้เรียนสามารถรับรู้ได้ทางตา ราคาถูก ครูสามารถผลิตได้ด้วยตัวเอง สามารถบรรจุความรู้ไว้ในตัวเองและสื่อความหมายได้ทันที
....3. ประโยชน์ของวัสดุกราฟิก
-----ช่วยให้ผู้เรียนและผู้สอนเข้าใจเนื้อหาได้ตรงกัน
-----เรียนรู้ได้ดีกว่าการฟังอย่างเดียว
-----ประหยัดเวลา กระตุ้นความสนใจผู้เรียนได้ดีกว่า
....4. ลักษณะของวัสดุกราฟิกที่ดี
----ตรงกับเนื้อหาและวัตถุประสงค์ของบทเรียน มีรูปแบบง่ายต่อการรับรู้
----สื่อความหมายได้รวดเร็วและชัดเจน
....5. การออกแบบวัสดุกราฟิก
----เหมาะกับลักษณะของผู้เรียน
----ตรงตามเนื้อหาและวัตถุประสงค์ของบทเรียน
....6.ข้อดีและข้อจำกัดของวัสดุกราฟิก
*****ข้อดี****
-----แสดงเนื้อหานามธรรมที่ยากต่อการเข้าใจให้เข้าใจง่ายขึ้น
-----สามารถผลิตได้ง่าย ต้นทุนการผลิตต่ำ
-----สะดวกรวดเร็วในการใช้งาน
ข้อจำกัด
-----ใช้ได้กับกลุ่มเป้าหมายขนาดเล็กเท่านั้น
-----การออกแบบและการผลิตไม่ดี อาจทำให้ผู้เรียนเข้าใจยาก
....7. ประเภทวัสดุกราฟิก
-แผนภูมิ
-แผนสถิติ
-แผนภาพ
-ภาพพลิก
-ภาพชุด
-ภาพโฆษณา
-แผ่นโปร่งใส
สื่อวัสดุ 3 มิติ
..วัสดุ 3 มิติ หมายถึง สื่อที่ผลิตจากวัสดุที่มีความกว้าง ความยาว ความหนาหรือลึก ผู้เรียนสามารถรับรู้ได้หลายมุมมอง และการรับสัมผัสต่างๆ สามารถรับรู้ได้ตามความเป็นจริง
ประเภทของสื่อวัสดุ 3 มิติ
1.หุ่นจำลอง
ควรมีเทคนิคในการเลือกให้ตรงกับจุดมุ่งหมายของเนื้อหา
2.ของจริง
ควรมีลักษณะตรงกับวัตถุประสงค์ เนื้อหา และธรรมชาติของผู้เรียน
3.ป้ายนิเทศ ชื่อเรื่องต้องมีลักษณะเป็นข้อความสั้นๆ ข้อความเนื้อหา คำเชิญชวน คำแนะนำน่าสนใจ
4.ตู้อันตรทัศน์ สื่อ 3 มิติเลียนแบบธรรมชาติ กระตุ้นความสนใจ วัสดุประกอบฉากสอดคล้องเป็นเรื่องเดียวกัน
สื่อวัสดุอิเล็กทรอนิกส์
..หมายถึง วัสดุที่ใช้กับเครื่องอิเล็กทรอนิกส์ เช่น เทป บันทึกเสียง เทปวีดีทัศน์ แผ่นซีดี
ประเภทของสื่อวัสดุอิเล็กทรอนิกส์
1.เทปบันทึกเสียง เป็นวัสดุที่ใช้บันทึกเสียงในรูปแบบของคลื่นแม่เหล็กไฟฟ้า สามารถลบและบันทึกได้อีก
2.เทปวีดีทัศน์ บันทึกเสียงและภาพได้พร้อมกัน สามารถลบและบันทึกใหม่ได้
3.แผ่นซีดี ใช้บันทึกภาพ เสียง ด้วยระบบดิจิตอลที่สลับซับซ้อน
4.แผ่นวีซีดี บันทึกข้อมูล อ่านข้อมูลด้วยแสงเลเซอร์ สามารถบันทึกข้อมูลที่เป้นภาพยนต์พร้อมเสียงสเตอริโอได้ถึง 1.44 ล้านบิตต่อวินาที
5.แผ่นดีวีดี มีความคมชัดเทียบเท่าหรือดีกว่าแผ่นเลเซอร์วีดีโอดิสก์
6.แผ่นเอสวีซีดี มีความคมชัดภาพ 576*480 จุดและเสียงสเตอริโอ
7. แผ่นเอ็กซ์วีซีดี เป็นการผสมคุณลักษณะระหว่างวีซีดีรุ่น 2.0และดีวีดี โดยที่แผ่นเอ็กซ์วีซีดีจะมีอัตราการเสนอภาพ 3.5 ล้านบิตต่อวินาที เร็วกว่าวีซีดีธรรมดา แต่ไม่สามารถใช้เสียงหลายช่องทางหรือมีข้อความบรรยายได้
8.แผ่นเอ็กซ์เอสวีซีดี มีอัตราการเสนอภาพเร็วถึง 9.8 ล้านบิตต่อวินาที มีความคมชัดมากกว่าด้วย สามารถใช้เสียงหลายช่องทางและมีข้อความบรรยายได้
